سنگ کلیه ، انواع و علایم آن

سنگ کلیه معمولا بدون هیچ گونه دلیل و علائم خاصی در کلیه ها ایجاد می شود. اما به طبع عواملی ممکن است احتمال ایجاد سنگ ها را در کلیه ها افزایش دهد.  بیماری سنگ کلیه زمانی در بدن به وجود می آید که، ادرار فرد حاوی مواد کریستالی مانند کلسیم و اگزالات بیشتری باشد. 

سنگ کلیه بیماری است که باعث درد در پهلوی سمت چپ یا راست بدن می‌شود. سنگ دستگاه ادراری یکی از ناراحت‌کننده‌ترین بیماری‌ها است. اغلب بیماران مبتلا به سنگهای کلیه معمولاً در سالهای اولیه بلوغ مراجعه می‌کنند و حد اکثر شیوع سنی آن در حدود ۲۸ سالگی است. یک قله دیگر در ۵۵ سالگی وجود دارد که تقریباً مختص به سنگهای عفونی در خانمها است. بطور کلی سنگهای کلیه در مردان ۴ برابر زنان است. انواع مختلف سنگ ادراری وجود دارد ولی اغلب سنگها از جنس کربنات کلسیم هستند. در ادامه قصد داریم شما را با انواع سنگ کلیه بیشتر آشنا کنیم.

انواع سنگ کلیه

برای درمان موثر تر این بیماری نیاز است تا در ابتدا نوع آن را تشخیص داد. انواع سنگ های کلیوی عبارتند از:

سنگ اسید اوریک

این نوع از سنگ معمولا در افرادی به وجود می آید که، بدن آنها مایعات کافی دریافت نمی کند. و یا افرادی که بدن آنها مایعات زیادی را از دست می دهد. همچنین افرادی که دچار بیماری نقرس هستند نیز، ممکن است به این بیماری دچار شوند. عوامل ژنتیکی نیز در این بیماری بی تاثیر نیست.

سنگ های کلسیم

بیشتر سنگ های ایجاد شده در انسان از این نوع می باشد. اگزالات یک نوع ماده ای طبیعی می باشد که، در غذاها یافت می شود. این ماده توسط کبد انسان ساخته می شود. همچنین سبزیجات، میوه ها و آجیل ها دارای مقادیر زیادی اگزالات می باشند. استفاده از برخی مواد غذایی، جراحی های روده ای، مصرف ویتامین D بیش از نیاز بدن و همچنین بیماری های متابولیکی موجب می شود تا، اگزالات با کلسیم دفع شده توسط ادرار غلیظ تر شده و سنگ ایجاد شود. همچنین در برخی موارد سنگ های کلسیمی به صورت فسفات کلسیم رخ می دهد. معمولا این نوع سنگ به دلیل اسیدوز بودن لوله های کلیوی رخ می دهد. دردهای میگرنی و استفاده های داروهای تشنج را نیز به همراه دارد.

 Struvite سنگ های

این نوع از سنگ به دلیل عفونت مجاری ادراری به وجود می آید. این نوع از سنگ های کلیه به سرعت رشد کرده و بزرگ می شوند. در برخی مواقع ممکن است علائم و  هشدار های کمی را به همراه داشته باشد.

علائم سنگ کلیه

سنگ کلیه ممکن است در ابتدای تشکیل شدن هیچگونه علائمی را به همراه نداشته باشد. اما در برخی موارد نشانه هایی نیز ممکن است در بدن ایجاد شود. علائم احتمالی سنگ کلیه عبارتند از: درد به هنگام ادرار کردن، قرمز و یا قهوه ای بودن رنگ ادرار و بد بو شدن ادرار از علائم این بیماری می باشد. همچنین ممکن است فرد دچار حالت تهوع و استفراغ شود. درد های شدید در اطراف و پشت دنده، درد در کشاله ران و پایین شکم، حجم ادرار بیش از حد، تکرر ادرار و کم شدن حجم ادرار از دیگر علائم این بیماری  می باشد.

درد حاد اغلب ناشی از گیرکردن سنگ در مجاری ادراری است وگرنه خود سنگ اغلب علامتی ندارد. انسداد، عفونت، خیز درد شدید در منطقه دنده‌ای مهره‌ای، تهوع، استفراغ و اسهال است. درد بسیار شدید و شبیه به درد زایمان است، هماچوری یا خون ادراری در این افراد دیده می‌شود.

روش های تشخیص سنگ کلیه

معمولا انجام سونوگرافی های شکمی و تصویر برداری از کلیه از روشهای تشخیص سنگ در کلیه ها می باشد. از آنجایی که سنگ کلیه از طریق مجرای ادراری دفع می شود. درد سنگ کلیه به هنگام دفع بسیار شدید می باشد. در صورتی که دردهای غیر قابل تحملی را در ناحیه شکم و مجاری ادراری احساس نموید. همچنین دردهای شدید به هنگام ادرار کردن داشتید. بهتر است به مراکز سونوگرافی مراجعه نموده و تصویر برداری کلیه انجام دهید.

مواردی که ابتلا به سنگ کلیه را تشدید می کند

افرادی که دارای کلیه های سنگ ساز می باشند در معرض ابتلا مجدد به آن هستند. کلیه سنگ ساز به کلیه ای گفته می شود که فرد قبلا دچار این بیماری شده باشد. همچنین افرادی که سابقه خانوادگی در رابطه با این بیماری دارند، نیز ممکن است به آن دچار شوند. از دیگر مواردی که ابتلا به سنگ کلیه را تشدید می کند، می توان به کم آبی بدن و خشکی کلیه ها، استفاده از رژیم های درمانی خاص مانند رژیم چاقی و لاغری فشرده و کوتاه مدت، چاقی بیش از حد، بیماری های گوارشی مانند اسهال های شدید و یا یبوست های طولانی مدت که بر جذب آب و همچنین دفع کلسیم در بدن تاثیر می گذارند. انجام جراحی های روده ای، کناره های معده و کلیه اشاره نمود. 

توصیه های پیشگیرانه که باید بعد از تشخیص سنگ کلیه انجام داد:

حمام یا بخار آب گرم و مصرف مایعات در صورت عدم منع مفید است. بیماران باید رژیم غذایی را رعایت کنند و در طول روز دو لیتر آب بنوشند، از فعالیت زیاد بپرهیزند، با مشاهده اولین عفونت ادراری به پزشک مراجعه کنند، هر چند وقت یک بار آزمایش ادرار انجام دهند و مراقب افزایش میزان اوره و کراتیین و نیتروژن اوره خون خود باشند. در صورتی که سنگ بزرگ‌تر از یک سانتیمتر باشد از عمل جراحی استفاده می‌کنند.